Περί Hip-Hop και NFTs

Disclaimer: Το κάτωθεν κείμενο δεν αποσκοπεί στο να δώσει πλήρη εικόνα σε ένα εξαιρετικά περίπλοκο ζήτημα. Τα δεδομένα που έχουν αντληθεί χρησιμοποιούνται μόνο για να εκφράσουν τις ανησυχίες που παρατίθενται στο τέλος του κειμένου.

Στις 8 Οκτώβρη του 2015, οι θρύλοι της rap μουσικής, Wu-Tang Clan, έγραψαν ιστορία. Είχαν προηγουμένως ηχογραφήσει και τελειοποιήσει το 7ο κοινό τους άλμπουμ, το “Once Upon A Time In Shaolin” , το οποίο και πούλησαν με τη μορφή CD στην τιμή (υποθέτουμε) των 2 εκατομμυρίων δολαρίων. Εκτός από αυτό το τρομακτικό μέγεθος του ποσού αυτού, η υπόθεση δε σταματά εκεί, καθώς το αντίτυπο αυτό ήταν το μοναδικό αρχείο του δίσκου (ψηφιακό και μη), ενώ παράλληλα υπήρχε μία δικλείδα στην αγορά του, η οποία δεν επέτρεπε στον αγοραστή να το εκμεταλλευτεί εμπορικά για 88 χρόνια. Τα υπόλοιπα είναι λίγο-πολύ γνωστά: Μαθεύτηκε ότι το album είχε αγοραστεί από τον Martin Shkreli, η υπόθεση ξεσήκωσε πλήθος αντιδράσεων (εντός και εκτός του Clan), ενώ σήμερα ο Shkreli βρίσκεται στη φυλακή, και το CD στην κατοχή του FBI.

Photo: Η θήκη του συλλεκτικού CD των Wu-Tang.

Τα Non-Fungible-Tokens είναι ψηφιακά δεδομένα, τα οποία δημιουργούνται και αποθηκεύονται με τέτοιο τρόπο, ώστε να είναι μοναδικά και όχι αναπαραγώγιμα.

Που κολλάει όμως αυτό με τα NFTs; Όπως ο RZA είχε ένα όραμα για μία τέχνη η οποία -πλέον- είναι κατα βάση ψηφιακή και απείρως αναπαραγώγιμη, και θέλησε να την μετατρέψει σε κάτι ατόφια συλλεκτικό και μνημειακό, έτσι -μάλλον- σκέφτηκαν και οι εμπνευστές του concept των NFTs.

Τι είναι τα NFTs; Ούτε εγώ έχω πολυκαταλάβει, οπότε θα το προσπαθήσω να το μεταφέρω όσο καλύτερα μπορώ: Τα Non-Fungible-Tokens είναι ψηφιακά δεδομένα, τα οποία δημιουργούνται και αποθηκεύονται με τέτοιο τρόπο, ώστε να είναι μοναδικά και όχι αναπαραγώγιμα. Σαν να έχουν έναν σειριακό αριθμό ας πούμε. Φανταστείτε ότι υπάρχουν 15 fakes της Μόνα Λίζα στον κόσμο, αλλά όλα στην πίσω πλευρά του κάδρου να είχαν διαφορετικό αριθμό, οπότε καταλαβαίνουμε απευθείας ποιο είναι το αυθεντικό.Τα NFTs, για να το πω απλά, είναι (συνήθως) ψηφιακές εικόνες που δεν μπορούν να αναπαραχθούν. Και πωλούνται σε μία μέση τιμή των 4.000 δολαρίων, ενώ η υψηλότερη πώληση ενός εξ αυτών ανέρχεται στα 69 εκατομμύρια δολάρια. Στο χώρο του crypto και της ευρύτερης hype και art σκηνής, τα NFTs έχουν πάρει φωτιά.

Θα προτιμούσα να μην μακρηγορήσω πάνω στα εισαγωγικά, καθώς σίγουρα κάποιος εκεί έξω μπορεί να αναλύσει τα προαναφερθέντα πολύ καλύτερα απ’ ότι εγώ.

Το Hip-Hop μπαίνει στην κουβέντα κάπου εδώ, με τον Curren$y να ανακοινώνει πως θα εκδώσει ένα ΕΡ (titled: Financial District), με τη μορφή NFT. Θα αγοραστεί δηλαδή, και δε θα μπορέσει ποτέ να εκμεταλλευτεί οικονομικά, εκτός αν μεταπουληθεί, πιθανώς με αρκετά ανώτερη τιμή. Σε μία εποχή όπου υπάρχει το δίπολο των καλλιτεχνών, οι μεν να κυκλοφορούν μουσική vinyl only (σε εξωφρενικές τιμές, συνήθως τριψήφιων αριθμών), και οι δε οι οποίοι παίρνουν κατά μέσο όρο το 12% των κερδών τους από τα Digital Streams της μουσικής τους, το να εκδώσεις με αυτόν τον τρόπο μουσική φαντάζει ως κάτι νέο και συναρπαστικό για καλλιτέχνες που αναζητούν νέα κανάλια εσόδων.

Τα NFTs όμως κρύβουν μία σκοτεινή πλευρά: Σύμφωνα με μελέτες πάνω στο χώρο, μία μέση αγορά NFT μέσω του cryptocurrency Ether απαιτεί περίπου 48.14 kWh, κάτι συγκρίσιμο με μιάμιση μέρα ενεργειακής κατανάλωσης σε ένα νοικοκυριό των ΗΠΑ. Αν το πάρουμε σαν μονάδα δεν είναι κάτι τραγικό. Αν το δούμε όμως στο σύνολο, είναι γεγονός ότι το περιβαλλοντικό αντίκτυπο είναι μεγάλο.

Είναι όμως η στροφή προς μία κατεύθυνση, όπως είναι αυτή που συζητάμε εδώ η κατάλληλη, και ειδικά για μία -κατά βάση- “λαϊκή” μουσική όπως είναι η ραπ;

Κούρασαν οι παραπάνω πληροφορίες, το ξέρω, αλλά είναι μία απαραίτητη εισαγωγή στην ευρύτερη συζήτηση που, θεωρώ προσωπικά, αξίζει να γίνει. Είναι γεγονός ότι οι μουσικοί καλλιτέχνες, και ειδικά εκείνοι οι οποίοι απευθύνονται σε ένα περιορισμένο κοινό (λόγω αισθητικής, απήχησης κτλ.) , όμως έχουν μία έντονη σχέση με το εν λόγω κοινό, δυσκολεύονται να συγκεντρώσουν τα χρήματα που θεωρούν ότι χρειάζονται-αξίζουν, στη σημερινή εποχή. Είναι όμως η στροφή προς μία κατεύθυνση, όπως είναι αυτή που συζητάμε εδώ η κατάλληλη, και ειδικά για μία -κατά βάση- “λαϊκή” μουσική όπως είναι η ραπ; Εγώ φοβάμαι την κατάληξη της μελλοντικής μουσικής κοινότητας, όπου ο καλλιτέχνης θα μπορεί πλέον να βγάζει όλα του τα λεφτά από πωλήσεις, τις οποίες θα συλλέγουν άτομα τα οποία μπορεί να μην έχουν άμεση σχέση μαζί του, και δε θα χρειάζεται να “τρέχει” για lives κτλ.. Και αν τρέξει να οργανώσει κάποιο live, γιατί και σε αυτό η τιμή του εισιτηρίου να μην είναι εξωφρενική, με ένα digital certificate παρουσίας, όλα στο βωμό του exclusiveness, όλα στο βωμό της “τέχνης”;

Ο RZA τελικά σε τι αποσκοπούσε; Να πάρει κάποιος επιτέλους τη Hip Hop σοβαρά σαν τέχνη, και να την εντάξει σε μουσεία, κάνοντας αυτό το παραδοσιακά αφροαμερικάνικο κίνημα να κερδίσει τη διαχρονικότητα που του αξίζει, ή να δημιουργήσει ένα industry από συλλεκτικά έργα, τα οποία θα απαιτούσαν λιγότερο χρόνο εργασίας, και περισσότερα έσοδα;

Δεν ξέρω. Ξέρω ότι αυτές οι σκέψεις, παράλογες ή μη, εμένα προσωπικά με τρομάζουν. Νιώθω ότι αν πάρουμε αυτήν την κατεύθυνση στερούμαστε πολλά πράγματα από την κουλτούρα που αγαπάμε. Μακάρι να μπορέσουμε όλοι να στηρίξουμε όσο γίνεται τους αγαπημένους μας καλλιτέχνες, ώστε να μπορεί η τέχνη τους να είναι βιώσιμη, με έναν τρόπο όπου θα μπορούμε να την απολαύσουμε όσο το δυνατόν περισσότεροι.