Τι καλό jazz ακούσαμε το 2020!

Σε μια χρονιά που πέρα από την υγεία δεν πήγαν κι άλλα πράγματα καλά στην κοινωνική, οικονομική, πολιτική και ψυχική ζωή καθενός μας, μπορούμε να πούμε ότι κυκλοφόρησαν μερικοί όμορφοι jazz δίσκοι που προσπάθησαν να κάνουν καλύτερες μερικές στιγμές μας.

Θα παρουσιάσουμε κάποιες από τις πιο ωραίες κυκλοφορίες που ακούσαμε είτε o ήχος τους και το ιδίωμα τους είναι πειραματικά έως και πολύ avant-garde, είτε παραδοσιακά, ethnic, πνευματικά ή fusion.

Αν και το προτείνω ανεπιφύλακτα, δεν χώρεσε στην παρακάτω λίστα το “Allt Är Intet” των The End καθώς παραείναι προχωρημένο, δύσκολο, αυτοσχεδιαστικό, παράξενο και πιθανότατα πιο rock ή/και prog από τα βασικά. Για παρόμοιους αλλά και drone ψυχεδελικούς λόγους, θα προτείνω το “Éons” των Neptunian Maximalism χωρίς να το εντάξω στην δεκάδα. Ακόμα, καθώς περισσότερο dark και drone από τα συνηθισμένα, δεν θα ακολουθήσει παρακάτω στην λίστα το “Three” των The Necks, αλλά αξίζει να το ακούσετε. Τέλος αν και αρκετά εύπεπτα και πάνω σε παραδοσιακές φόρμες, δεν τα κατάφεραν, αλλά αν θες κι άλλα ακούσματα ψάξε τους φετινούς δίσκους των Asher Gamedze, Immanuel Wilkins, Asher Gamedze και Kahil El'Zabar.

Κλείνοντας, πριν πάμε στην λίστα, ρίξτε και ένα αυτί σε έναν από τους καλύτερους jazz φετινούς δίσκους, που τυχαίνει να είναι από την Ελλάδα. Πρόκειται για το “Year of the Thing” από την ορχήστρα τού πιανίστα Κωστή Χριστοδούλου , “Το Πράγμα” (Μάνος Θεοδοσάκης (τρομπέτα), Δημήτρης Τσάκας (άλτο σαξόφωνο) Τάκης Πατερέλης (τενόρο σαξόφωνο/φλάουτο), Κώστας Κωνσταντίνου (κοντραμπάσο) και Σεραφείμ Μπέλλος (τύμπανα)).

1 - The Sorcerers - “In Search of the Lost City of the Monkey God” [ATA]

Bαρύτονο σαξόφωνο που δίνει έναν βαρύ, αλλά αρκετά ατμοσφαιρικό τόνο. Πνευστά που δένουν σωστά με τα έγχορδα και ακολουθούν τρομερά τα κρουστά. Το μπάσο κεντρικός ήρωας και πρωταγωνιστής. Η βάση του μαγειρέματος. Ο ρυθμός που όλοι υποκλίνονται. Νωχελικοί μαγικοί ρυθμοί που σε χαζεύουν και σε ταξιδεύουν. Αφρικανικό tribal ηχητικό στιλ που ξεφεύγει. Έξυπνες ιδέες, μοντέρνες μπηχτές και αυτοσχεδιασμός, που καταλήγουν σε θεϊκή και χαοτική jazz.

Spotify https://open.spotify.com/album/2kGJhogMhGMyRiubKx0rlt

Bandcamp https://sorcerers.bandcamp.com/album/in-search-of-the-lost-city-of-the-monkey-god

2 - Nubya Garcia - “Source” [Concord Jazz]

H κυρία αυτή μπορεί να σε αφήσει άφωνο με το σαξόφωνο της. Είναι εξαιρετική. Η σκηνή του Λονδίνου την έχει ανάγκη. Είναι ταυτόχρονα παραδοσιακή και πολύ περισσότερο μοντέρνη από διάφορους τυχάρπαστους. Ψάξτε και τις μπάντες της Maisha και Nérija. Όπου την είχαμε ακούσει (σαν συνεργαζόμενο μέλος) τρίβαμε τα αυτιά μας. Εδώ σαν ηγέτης και συνθέτης μας αφήνει με το στόμα ανοιχτό. Ο τόνος της στο σαξόφωνο είναι απλά φανταστικός. Ακούστε το. Δεν κάνω πλάκα. Είναι απίθανος. Θα λέμε νέα jazz σκηνή της Βρετανίας και πολύ σύντομα όλοι θα προσκυνάνε αυτή την μουσικό!

Bandcamp https://nubyagarcia.bandcamp.com/album/source

Spotify https://open.spotify.com/album/5iooBeTrG8wPKMgo7OAOX6

3 - Shabaka and the Ancestors - “We Are Sent Here by History” [UMG Recordings/Impulse! Records]

Φευγάτος και μοντέρνος. Ο Βρετανός (με ρίζες από Barbados) σαξοφωνίστας Shabaka Hutchings με μια παρέα μουσικών από την Νότια Αφρική (The Ancestors) φτιάχνουν άλλο ένα τρελό, παλαβό, θεόμουρλο και σίγουρα αφρικάνικο, αλλά πνευματικό και υπερμοντέρνο jazz παραλήρημα που φέτος δεν θα βρεις όμοιο του. Afro-Jazz στα καλύτερα της. Μυρίζει λίγο reggae. Βιρτουόζικο αλλά όχι αχώνευτο. Εξελιγμένο αλλά όχι παραφορτωμένο με ψέματα και δηθενιές. Ψαγμένο και έντονα σκεπτόμενο. Μια σίγουρα παράξενη κυκλοφορία που αν είχαμε βάθρο θα πλησίαζε την κορυφή.

Spotify https://open.spotify.com/album/4S5MLu2PKU7uElm2V3JphK

4 - Joel Ross - “Who Are You?” [Blue Bote]

Αυτός ο πιτσιρικάς με το vibraphone του, ένα κρουστό που μοιάζει κάπως με μεταλλόφωνο που κάθε μία πλάκα συνδέεται με αντηχείο που δίνει στον ήχο ένα χαρακτηριστικό βιμπράτο, παίζει με τις μπαγκέτες αρκετά φευγάτα και παράξενα έως και άρρυθμα μοτίβα. Φυσικά και έχει συνοδεία από άλτο σαξόφωνο (τον πολύ καλό Immanuel Wilkins), πιάνο, τύμπανα και μπάσο (την Γιαπωνέζα Kanoa Mendenhall). Το βασικό πλεονέκτημα ή και χαρακτηριστικό του ήχου του και αυτό που τον κάνει μοναδικό είναι η ισορροπία (ή μη) μελωδίας και αρμονίας πίσω από παρανοϊκούς ρυθμούς.

Spotify https://open.spotify.com/album/4xq8VBZYwExP31yuSidyZg

5 - Daniel Toledo - "Fletch" [Audio Cave]

O μπασίστας Daniel Toledo από τον Ισημερινό, με μια παρέα από Πολωνούς (Kuba Więcek (σαξόφωνο), Piotr "Pianohooligan" Orzechowski, Michał Miśkiewicz (τύμπανα)). Αυτός είναι ο τρίτος ολοκληρωμένος δίσκος αυτής της σύνθεσης/μπάντας. Γεμάτος υπέροχες ιδέες και υπέροχες παραστάσεις. Ο ήχος είναι αποτέλεσμα πολλών ιδεών, εμπνεύσεων και πολιτισμών, όμως κρατάει κάτι το παραδοσιακό στην jazz. Κάθε ένας μουσικός μπορεί να φανεί μέσα από το σύνολο. Αυτή η τετράδα δημιουργεί μια μοντέρνα πιανιστική jazz που γεμίζει με φρέσκο θορυβώδες σαξόφωνο και απίθανους ρυθμούς από μπάσο και κρουστά. Πανέμορφο.

Spotify https://open.spotify.com/album/5d04FKp1vSJDiNHHamZtGo

6 - Idris Ackamoor ☥ The Pyramids - “Shaman!” [Strut Records]

Αφρικάνική πνευματική μουσική, με συνδυασμούς από ότι μπορεί να χωρέσει ο νους και ένα funky στοιχείο που φέτος δεν θα το ακούσεις πουθενά. Είναι πραγματικά χαμογελαστό, ποιητικό και ταξιδιάρικο. Άκου το “King Of Kings” https://open.spotify.com/album/2Wh8BfMZSFecEbzd5YjYK6 του 1974 για να καταλάβεις με ποιους έχεις να κάνεις. Όμορφες ευλογίες, πλούσια και γεμάτα όργανα, προσωπική ατμόσφαιρα και χαρακτήρας στον ήχο. Τολμώ να πω ότι είναι ένα από τα καλύτερα έργα τους. Από τα λίγα που σε κάνουν να κλείσεις τα μάτια και να σκεφτείς ότι ακούς κάτι φανταστικό.

Bandcamp https://idrisackamoor.bandcamp.com/album/shaman

Spotify https://open.spotify.com/album/6nEgqHGb4UoiO2gwjiHqx3

7 - Redman/Mehldau/McBride/Blade - "RoundAgain" [Nonesuch/Warner Bros. Records]

Οι κύριοι Joshua Redman στο σαξόφωνο, Brad Mehldau στο πιάνο, Christian McBride στο μπάσο και Brian Blade στα τύμπανα φτιάχνουν ένα δίσκο μαζί και χώρια. Είναι και τα τέσσερα ονόματα στον τίτλο καθώς ο καθένας τους έχει γράψει και συνθέσει τουλάχιστον ένα κομμάτι αυτού του δίσκου (ο Redmann τρία). Έχουν αξιοσημείωτη καριέρα έκαστος. Μοιράζονται σε πολλές μπάντες και φτιάχνουν μουσικές αρκετά χρόνια. Αυτός ο δίσκος μοιράζεται μεταξύ hard bop και avant-garde, χωρίς να είναι τίποτα από αυτά. Είναι μια σύγχρονη φρέσκια jazz που ακούγεται εύκολα, δεν έχει έντονες στιγμές, αλλά αφήνει όμορφη γεύση.

Bandcamp https://redmanmehldaumcbrideblade.bandcamp.com/album/roundagain

Spotify https://open.spotify.com/album/6glNa1tv5xDIevYwSvxNkm

8 - Ambrose Akinmusire - “On the Tender Spot of Every Calloused Moment” [Blue Bote]

H Post-Bop του τρομπετίστα είναι αρκετά εύπεπτη, χωρίς να χάνει τα προχωρημένα στοιχεία. Είναι γλυκιά και όπου χρειαστεί σκληραίνει. Είναι ήρεμη και όπου πρέπει ξεσπά. Δεν έχει διαφημιστεί όσο πρέπει αλλά αυτό το κουαρτέτο έχει φτιάξει έναν από τους καλύτερους jazz δίσκους του σήμερα. Στα πιο αργά κομμάτια θυμάσαι λίγο τον Miles Davis της δεκαετίας του ‘60. Στα υπόλοιπα νιώθεις ότι οι δικές τους προχωρημένες ιδέες έχουν κάτι διαφορετικό από το απλό μπλέξιμο ή αυτοσχεδιασμό των περισσότερων. Υπάρχουν συνθέσεις πραγματικά απολαυστικές. Ακούγονται απλές, αλλά κρύβουν μέσα τους ένα μεγαλείο.

Spotify https://open.spotify.com/album/6PTSXZ3c5ZsZzmYUD749ji

9 - Moor Mother - “Circuit City” [Don Giovanni Records]

Είναι σχετικά δύσκολο άκουσμα. Free Jazz. Έχει λόγια, ποίηση και μια δόση παράνοιας στα τραγούδια με όμορφες σκέψεις, πολιτικές απόψεις και λυρισμό. Jazz Poetry. Παραμένει αρκετά πνευματικό και κάπως ανεβαστικό. Spiritual Jazz. Δεν είναι ο δίσκος που θα ακουστεί παντού και πάντα. Είναι ακραία πειραματικό, αλλά αν θες να δοκιμάσεις θα το ανακηρύξεις άνετα τον καλύτερο και πιο ελπιδοφόρο φετινό υπερπειραματικό και θορυβώδη jazz δίσκο. Η Camae Ayewa ή Moor Mother τα χώνει για τα καλά. Τα ηλεκτρονικά στοιχεία δένουν με τρομπέτες, τύμπανα και σαξόφωνα και κάνουν την φάση ασύλληπτη.

Bandcamp https://moormother.bandcamp.com/album/circuit-city

Spotify https://open.spotify.com/album/3sj8MlGAJzcUMIMIohz6Fm

10 - Irreversible Entanglements - “Who Sent You?” [International Anthem]

Περίπου σαν το προηγούμενο, αλλά όχι τόσο πειραματικό και θορυβώδες. Αυτό ίσως είναι περισσότερο φευγάτο και avant-garde, αλλά πιθανά μπορεί να ακουστεί από περισσότερο κόσμο. Όχι δεν είναι εύκολο. Δεν είναι εύπεπτο. Έχει βαριά λόγια και μια ομιλία που σπάει τους ρυθμούς και τα ξεσπάσματα. Jazz slam poetry! Πάλι η Camae Ayewa τα χώνει. Και από κάθε άποψη τα χώνει, καλά. Xτίζοντας συμβιωτικούς αυτοσχεδιασμούς με έντονο πάθος, υπνωτικό ρυθμό και σαρωτικές εκρήξεις. Άρρωστα όμορφο και δυνατό. Χτυπάει!

Bandcamp https://intlanthem.bandcamp.com/album/who-sent-you

Spotify https://open.spotify.com/album/26wNI1WJBhXJtHrvMJz4DC

+ 1 Jeff Parker - “Suite for Max Brown” [International Anthem Recording]

Δεν είναι εκτός δεκάδας, είναι απλά ξεχωριστό. Είναι κιθαριστικό. Έχει κάτι που ή θα το βάλει στην κορυφή για φέτος ή απλά πρέπει να το διαχωρίσεις από τα υπόλοιπα ως κάτι μοναδικό. Αν κάτι έχει πολλά ήδη μπλεγμένα, είναι μοντέρνο, έχει πολύ προοδευτικά στοιχεία και κατά βάθος είναι σκεπτόμενο και κάπως ψαγμένο, βάζει υποψηφιότητα για τον jazz δίσκο της χρονιάς ή δέχεται ξεκάθαρα τον χλευασμό από δήθεν γνώστες και μουσικόφιλους που τα έχουν ακούσει όλα και σε αυτό δεν βρίσκουν τίποτα πρωτότυπο. Ας κρατήσουμε την πρώτη άποψη γιατί αυτό είναι το καλύτερο avant-garde/nu/spiritual jazz της εποχής μας γενικότερα. Είναι φτιαγμένο με κιθάρα. Μετά την πρώτη ακρόαση αν αντέχεις πειραματισμούς και θορύβους, θα σου αρέσει τόσο που θα σε νοιάξει μόνο να το ξανακούσεις.

Bandcamp https://intlanthem.bandcamp.com/album/suite-for-max-brown

Spotify https://open.spotify.com/album/2t6aF3BwIOKKQSpuHKGDAW

Και αν τα θέλετε ωραία και νοικοκυρεμένα σε μια playlist, εμείς σας την φτιάξαμε.

Playlist JazzKickIt2020